Koła pasowe są jedną z szerzej stosowanych grup części. Nie każdy jednak wie, czym w ogóle są te elementy i gdzie są wykorzystywane. W niniejszym tekście przyjrzymy się im nieco bliżej.

Charakterystyka kół pasowych

    Koło pasowe jest podstawowym elementem składowym przekładni pasowej. Może być ono bierne lub czynne, w zależności od tego, czy wał, na który będzie nakładane, jest napędzany, czy napędowy. Wytwarza się je pod ściśle określone normy i specyfikę danego pasa. Otrzymuje się przez to niezawodną konstrukcję, mogącą zapewnić najlepsze osiągi całej przekładni. Właściwie dobrane koło pasowe umożliwia zminimalizowanie drgań. Zapobiega też przeniesieniu ich na napęd, co pozwala uniknąć niepożądanych wibracji.

Budowa koła pasowego nie jest skomplikowana, gdyż tworzą je zazwyczaj dwa elementy — wieniec i piasta. Niektóre modele mają jeszcze ramiona. Koła pasowe wytwarza się przez odlewanie. Otrzymaną w ten sposób bazę poddaje się obróbce, a później hartuje powierzchnię takiego koła. Następnie miejsca stykające się z pasem powinny zostać wyszlifowane.

koło pasowe

Rodzaje kół pasowych

    Jak już wspomniano, elementy te są ściśle związane z pasami i właśnie na ich podstawie podlegają klasyfikacji. Wyróżnia się trzy rodzaje kół pasowych.

Najprostsze są modele gładkie, przeznaczone do pasów o jednolitej i również gładkiej powierzchni. Stosuje się je przy dłuższych odległościach, nawet do kilkudziesięciu metrów. Obecnie wykorzystuje się je głównie w maszynach rolniczych, np. w napędach młockarni.

Kolejnym typem są koła z pojedynczym rowkiem. Stosuje się je do obsługi pasów klinowych o trapezowym przekroju. Taka budowa zapewnia tym pasom sporą elastyczność przy zachowaniu dużej wytrzymałości. Świetnie sprawdzają się wytrzymałe koła pasowe Optibelt. Wykorzystuje się je dość szeroko, od napędów wentylatorów przemysłowych, po układy samochodowe (m.in. alternator, pompy).

Ostatnim typem są koła wielorowkowe, do których zalicza się także zębate. Rowki są na nich usytuowane w poprzek, dzięki czemu zapewniają niemal całkowitą ochronę przed poślizgiem. Znajdują zastosowanie w konstrukcjach, które musi cechować niezawodność — sztandarowym przykładem będzie tutaj układ rozrządu silnika spalinowego. Choć zęby lub rowki w tego typu przekładniach zapewniają stabilność, sprawiają też, że są one narażone na większe tarcie między kołami a zębami pasków. W zminimalizowaniu siły tarcia pomiędzy tymi dwoma elementami pomaga pokrycie specjalnymi materiałami.

Jak właściwie eksploatować przekładnie pasowe?

    Aby zapewnić odpowiednie działanie przekładni pasowej, trzeba zadbać o prawidłowy montaż i właściwe jej użytkowanie.

Dla tego układu groźny jest brak osłony pod silnikiem i idące z tym w parze dostawanie się doń piachu, pyłu i wody. Nie powinno się także modyfikować długości paska oraz odpalać silnika bez obciążenia na kole pasowym (czyli bez połączenia go z resztą elementów układu napędowego).

Podczas montażu kół pasowych powinno się unikać wykorzystywania starych śrub. Dotyczy to zarówno modeli mocowanych na jedną centralną śrubę, jak i tych montowanych na kilku mniejszych. Odkręcane śruby ulegają bowiem odkształceniom i przykręcane nimi ponownie koło będzie odbiegać od właściwej osi pracy. Prowadzi to do m.in. nierównomiernego zużywania się i korozji, co zagraża całemu układowi. Uszkodzenia powoduje także zbyt duży lub za niski moment dokręcania koła pasowego względem powierzchni koła rozrządu na wale.

Podsumowanie

    Koła pasowe są jednym z głównych elementów przekładni pasowych, a ich właściwe dobranie stanowi podstawę sprawnego działania całego układu. Części te trzeba więc dostosowywać do obsługiwanych przezeń pasów. Warto także pamiętać o stosowaniu nowych śrub przy wymianie kół pasowych oraz prawidłowej ich eksploatacji. Pozwoli to na prawidłowe i długotrwałe działanie całej przekładni i napędzanych dzięki niej układów.

[Głosów:2    Średnia:3.5/5]

ZOSTAW ODPOWIEDŹ