Każdy, kto otrzymał prawo jazdy powinien wiedzieć, jak jest zbudowany samochód, którym jeździ. Wiele osób jednak nawet nie dotyka tematu, bo wydaje im się, że jest skomplikowany i zawiły niczym rzeki w lasach amazońskich. W rzeczywistości budowa samochodu jest jednak bardzo prosta.
Kiedyś proste, dziś nie
Patrząc na to, jak motoryzacja rozwinęła się przez ostatnie kilkadziesiąt, a nawet kilkanaście lat – wcale nie można się dziwić temu, że budowa samochodu wydaje się tak skomplikowana. Ci z nas, którzy pamiętają tzw. duże Fiaty i Maluchy, patrząc pod współczesną maskę, czują się pewnie zakłopotani. A tak naprawdę to od tamtych czasów nie zmieniło się aż tak dużo.
Konstrukcja samochodu w dalszym ciągu składa się z kilku układów (każdy układ to kilka elementów pełniących razem jakąś funkcję). Trudno powiedzieć, czy którykolwiek z nich jest ważniejszy niż pozostałe – bo nawet bez jednego z nich samochód po prostu nie pojedzie.
Silnik
Przyjęło się jednak, że sercem samochodu jest silnik. Najczęściej używanym silnikiem jest silnik spalinowy tłokowy; w cylindrze spalana jest mieszanka paliwa i powietrza, a w wyniku wybuchu przy spalaniu powstaje ciśnienie, które wypycha tłok. Powstały w ten sposób ruch jest przeniesiony na wał korbowy, z którego tenże ruch jest dalej przenoszony na koła – w dużym skrócie.
Układ napędowy
Ruch z silnika i wału korbowego przenoszony jest na układ napędowy, czyli mechanizm przenoszący ruch bezpośrednio na koła. Układ napędowy składa się zawsze ze sprzęgła (tak „lubianego” przez kursantów elementu samochodu), skrzyni biegów, wału i mostu napędowego. Sprzęgło służy do odłączenia układu napędowego od silnika – kiedy nie są ze sobą połączone, można zmienić przełożenie zębatek na większe lub mniejsze, podobnie jak w rowerze z przerzutkami; efekt też jest bardzo podobny.
Układ hamulcowy
Bez układu hamulcowego samochód wprawdzie ruszyłby i pojechał, ale zapewne byłaby to jego ostatnia podróż. Standardowy system hamowania opiera na dociśnięciu nieruchomej tarczy hamulcowej do tarczy zamontowanej na kole, a więc kręcącej się razem z nim. Oczywiście przy zetknięciu powstaje ogromne tarcie, dlatego np. w drogich samochodach sportowych można nieraz dojrzeć tarcze rozgrzane do czerwoności.
Układ elektryczny
Niemniej ważnym układem jest układ elektryczny. To dzięki niemu działają wszystkie elementy zasilane prądem – od świateł po radio i klimatyzację. W momencie przekręcenia kluczyka uruchamia się rozrusznik, a gdy silnik zacznie pracować, uruchamia się alternator – czyli coś na kształt ładowarki, która korzystając z pracy działającego silnika wytwarza prąd potrzebny do zasilania urządzeń elektrycznych.
Takie informacje jak te powyżej wykładane są na każdym kursie jazdy; kursy jazdy i przygotowanie do egzaminu na prawo jazdy prowadzi firma Manewr. I pomyśleć, że pierwszy polski samochód – CWS T1 z 1927 roku – można było rozłożyć i złożyć tylko jednym kluczem o rozmiarze 17…
